สมเด็จพระนางเจ้าสุทิดา พัชรสุธาพิมลลักษณ พระบรมราชินี ทรงฉลองพระองค์สากลผ้าไหมพื้นเรียบ พระภูษาผ้าปักชนเผ่าเมี่ยน ลายฉ่มส่มหมะและลายฉ่มหล่มเจ๋ว (ลายองครักษ์ปักติดตัว และลายเทพสุนัขมังกร)

ชนเผ่าเมี่ยน ในประเทศไทยปัจจุบันยังคงเหมือนกับสมัยดั้งเดิม ไม่มีการเปลี่ยนแปลง อาจจะเพราะเมี่ยนมีความเข้มงวดในประเพณีความเชื่อ ที่ทำให้สังคมเมี่ยนมีความเป็นปึกแผ่น มีวัฒนธรรม ประเพณี ที่ปฏิบัติสืบต่อกันอย่างมั่นคง แม้ว่าจะมีวัฒนธรรมเมืองเข้าไปบ้าง การสร้างสรรค์ลวดลายบนผืนผ้าด้วยลายปักแทบทุกผืน เป็นลวดลายโบราณเอกลักษณ์คงเดิมที่สืบทอด

ต่อมาจากบรรพบุรุษสมัยโบราณกาล มีความเกี่ยวข้องและผูกพันกับตำนานปรัมปรา ความเชื่อ ประเพณี และวัฒนธรรมประจำชนเผ่า ผสมกลมกลืนกับลวดลายจากธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมรอบตัว ตลอดจนวิถีชีวิตความเป็นอยู่ ข้าวของเครื่องใช้ในครัวเรือน สัตว์ป่าน้อยใหญ่ รวมถึงพืชพรรณต่างๆ เมี่ยนเป็นกลุ่มชาติพันธุ์ที่มีกลุ่มย่อยอีกมากมาย ซึ่งอาจมีบางอย่างแตกต่างกัน แต่มีวัฒนธรรมร่วมกัน เช่น ความเชื่อ การนับถือผี การแต่งกายแม้ว่าจะมีความแตกต่างกันบ้างแต่มีโครงสร้างที่คล้ายกัน ยกเว้น เมี่ยนในเวียดนามตอนเหนือเท่านั้นที่ใส่กระโปรง แต่ยังคงมีการปักเช่นเดียวกัน มีหลักการปัก แบบแผน (pattern) การปักและเทคนิคการปักเดียวกัน

ลายปักและความหมายของลาย

การปัก เป็นการสร้างลวดลายลงบนผ้า โดยลวดลายเหล่านั้นได้ความคิดมาจากปรัชญาลัทธิเต๋าที่เกี่ยวข้องสัมพันธ์กับวิถีชีวิต วัฒนธรรมของชุมชน รวมถึงประวัติศาสตร์ของเผ่าพันธุ์และความสำนึกที่มีอยู่เสมอว่าตนเอง สืบเชื้อสายมาจากพระจักรพรรดิของจีน ที่เคยได้รับสิทธิพิเศษในการตั้งหลักแหล่งที่ไหนก็ได้ในประเทศจีน โดยไม่ต้องเสียภาษี จะเห็นได้จากลายปักชื่อเทพสุนัขมังกร ลายองครักษ์ ลายเครื่องประดับยศ เป็นต้น

ซึ่งลายเหล่านี้มีความเกี่ยวข้องกับจักรพรรดิและตำนาน ซึ่งถือว่าเป็นลายที่สำคัญและเป็นสัญลักษณ์ของความเป็นเมี่ยน ผ้าเมี่ยนทุกผืนจะต้องมีลายปักทั้ง ๓ ลายที่กล่าวมานี้ ไม่ว่าจะเป็นเมี่ยนในพื้นที่ใด

นอกจากเอกลักษณ์ของผ้าเมี่ยนจะมาจากคติความเชื่อและความภาคภูมิใจในเผ่าพันธุ์ของตนเองแล้ว สตรีเมี่ยนผู้ที่ปักผ้ายังได้ใส่จิตวิญญาณและศิลปะที่ตนเองสร้างสรรค์ลงไปในขณะที่ปักด้วย กล่าวคือ การปักผ้าเมี่ยนนั้นมีแบบแผนที่ชัดเจน ค่อนข้างตายตัวซึ่งมีองค์ประกอบของลายปักดังนี้

ลายที่แสดงถึงความเป็นเผ่าพันธุ์เมี่ยน

ลายที่แสดงถึงความเชื่อและวิถีชีวิต

ลายที่ออกมาจากการสร้างสรรค์ของผู้ปัก