การล้างเท้าพ่อแม่ เป็นการแสดงออกถึงความกตัญญูต่อพระคุณของพ่อแม่ที่เลี้ยงดูเรามาจนเติบใหญ่ การล้างเท้าพ่อแม่จึงเป็นโอกาสที่ดีที่เราจะแสดงความรักและขอบคุณพ่อแม่สำหรับทุกสิ่งทุกอย่างที่ทำเพื่อเรา

ตามความเชื่อโบราณ การล้างเท้าพ่อแม่ในวันสงกรานต์ช่วยล้างอาถรรพ์และขจัดเคราะห์กรรมที่อาจเกิดจากการกระทำที่ไม่เหมาะสมต่อบุพการี เช่น การขัดใจ เถียง หรือทำให้ท่านเสียใจ ผู้เฒ่าผู้แก่เชื่อว่าการกระทำเหล่านี้สร้าง อกุศลกรรม ซึ่งอาจส่งผลให้ชีวิตติดขัดหรือไม่ราบรื่น การขอขมาและล้างเท้าจึงเปรียบเสมือนการ ปลดบ่วงกรรม และเริ่มต้นชีวิตใหม่ด้วยความบริสุทธิ์

นอกจากนี้ น้ำที่ใช้ล้างเท้าพ่อแม่ยังมีความหมายเชิงสัญลักษณ์ เชื่อว่าเป็นน้ำศักดิ์สิทธิ์ที่สามารถนำมาใช้ชำระร่างกายเพื่อความเป็นสิริมงคลได้ บางครอบครัวนำน้ำนี้ไปอาบหรือลูบศีรษะเพื่อรับพรและพลังบวกจากพ่อแม่ ซึ่งเปรียบเสมือนการถ่ายทอดความรักและคำอวยพรจากผู้ให้กำเนิด

การล้างเท้าพ่อแม่ในวันสงกรานต์ไม่จำเป็นต้องมีพิธีการซับซ้อน แต่ควรทำด้วยใจที่บริสุทธิ์และตั้งใจ ดังขั้นตอนต่อไปนี้

เตรียมอุปกรณ์

กะละมังหรือภาชนะใบใหม่สำหรับใส่น้ำ

น้ำอุ่น ๆ ผสมน้ำอบหรือน้ำลอยดอกมะลิเพื่อความหอม

ดอกไม้ เช่น ดอกมะลิ ดอกรัก หรือพวงมาลัยสำหรับประดับและถวาย

ผ้าขนหนูหรือผ้าเช็ดเท้าสะอาด

ธูปเทียนแพ หรือพวงมาลัยสำหรับแสดงความเคารพ

ซองเงินหรือของขวัญเล็ก ๆ เช่น เสื้อผ้าใหม่ เพื่อมอบให้พ่อแม่

จัดสถานที่

เลือกพื้นที่ในบ้านที่สะอาดและเงียบสงบ เช่น ห้องรับแขกหรือหน้าบ้าน

จัดเก้าอี้ให้พ่อแม่นั่งสบาย และวางกะละมังไว้ด้านหน้า

เริ่มพิธี

จุดธูปเทียนและกล่าวคำนับพระรัตนตรัยเพื่อความเป็นสิริมงคล

กล่าวคำขอขมา

กายกัมมัง วจีกัมมัง มโนกัมมัง โยโทโส ที่ข้าพเจ้า (ชื่อ-นามสกุล) ประมาทพลาดพลั้งทำผิดต่อคุณพ่อคุณแม่ ตั้งแต่เกิดจนถึงปัจจุบัน ข้าพเจ้าสำนึกในกรรมนั้น ขอให้คุณพ่อคุณแม่อโหสิกรรมให้ลูกด้วยเถิด

ล้างเท้าพ่อแม่ทีละคน โดยใช้มือลูบเท้าเบา ๆ ด้วยความเคารพ พร้อมกล่าวคำขอโทษในใจหรือออกเสียง

หลังล้างเท้า

ใช้ผ้าเช็ดเท้าพ่อแม่ให้แห้ง

มอบพวงมาลัยหรือของขวัญ พร้อมก้มกราบเพื่อขอพร

พ่อแม่กล่าวคำอวยพร เช่น "ขอให้เจริญรุ่งเรือง มีความสุข ปราศจากทุกข์โศก"

จัดเลี้ยงอาหารในครอบครัวเพื่อเสริมความอบอุ่น

สิ่งที่ใส่ในน้ำล้างเท้า

น้ำที่ใช้ล้างเท้าควรเป็นน้ำสะอาดหรือน้ำอุ่น เพื่อให้พ่อแม่รู้สึกสบาย

สิ่งที่นิยมใส่ในน้ำ ได้แก่

ดอกมะลิ สัญลักษณ์ของความบริสุทธิ์และความรัก

ดอกรัก แสดงถึงความรักและความผูกพัน

น้ำอบไทย เพิ่มความหอมและความรู้สึกศักดิ์สิทธิ์

กลีบกุหลาบ เสริมความสวยงามและความอ่อนโยน

ควรหลีกเลี่ยงการใส่สารเคมีหรือน้ำหอมที่อาจระคายเคืองผิวของพ่อแม่ โดยเน้นความเรียบง่ายและเป็นธรรมชาติ